“Het kan zomaar anders zijn”
Sambeek - Leven in vrijheid is een kostbaar goed dat we vaak als vanzelfsprekend beschouwen. Om het verleden te herdenken en vooral 80 jaar vrijheid te vieren, hebben Sambeekse organisatoren een respectvol en feestelijk programma in elkaar gezet. Op zaterdag 15 maart kunnen bezoekers zich verheugen op een optocht, een toneelvoorstelling, muziek en toespraken.
Door Wanda Havens in DeBoK, foto John Hoffman
Toen geallieerde soldaten eind september 1944 Sambeek bevrijdden van de Duitse bezetting, was dit nog niet het einde van de oorlog. Sterker nog, Sambeek werd tot frontgebied verklaard. De inwoners van Sambeek moesten evacueren, en de meesten konden pas na een periode van zes maanden weer naar huis terugkeren. Met deze achtergrond hebben de organisatoren van 80 jaar Leven in Vrijheid de viering halverwege maart gepland.
Vijf jaar geleden stond de viering van 75 jaar vrijheid op de agenda, echter toen werden de organisatoren door corona met de neus op de feiten gedrukt. “Wat we destijds hadden voorbereid, was de moeite waard om weer op te pakken,” aldus Roger Bergholtz, een van de kartrekkers van het evenement ’80 jaar Leven in Vrijheid in Sambeek’. “In samenwerking met de dorpsraad, verenigingen, en andere vrijwilligers hebben we een gevarieerd programma samengesteld.”
Om 14.30 uur start het evenement met een kleurrijke optocht door het dorp. Deelnemers zijn het Sint Anthoniusgilde, militaire voertuigen van de Sambeekse vriendengroep Aces en tractoren van de Sambeekse Motoren en Tractorenclub. Ook zullen versierde fietsen, een huifkar, oude auto’s en een wagen met joekskapel Kuulvoer aan de parade deelnemen. Bij het monument voor gesneuvelde militairen wordt halt gehouden om een krans te leggen.
De huifkar doet die dag dienst als pendeldienst tussen verschillende programma’s. De schuilkelder bij de stuw is geopend ter bezichtiging, Sambeeks Heem verzorgt een tentoonstelling in Duvelshof, Mario Reintjes toont zijn militaire verzameling in de Toren en Toneelgroep VEST speelt een toneelstuk in de hooimijt op het SMT-terrein. Nadine de Bruijn, voorzitter VEST: “We voeren een toneelstuk op met de titel: ‘Vrij om te blaffen’, geschreven door Fons Zeelen. Dit gaat over vrijheid in alle vormen, gespeeld door drie personages. Anna, zij is een nuchtere boerin die praktische keuzes maakt. Haar modernere zus die al aan de vrijheid heeft geproefd en hondenhandelaar Karel. Met deze opvoeringen staan we stil bij het feit dat vrijheid er is in alle vormen en dat je kunt zijn wie je bent.”
Het avondprogramma staat in het teken van muziek. Joyful zingt bijvoorbeeld het danklied dat evacuees zongen voor hun onderduikadres. Semper Unitas speelt onder andere A Movement for Rosa, een eerbetoon aan de strijder voor gelijke rechten voor blank en zwart. Samen met DJ Koen zorgen acteurs van VEST voor een ongedwongen, feestelijke sfeer. “Het is belangrijk dat we stil staan bij het feit dat we leven in vrijheid”, aldus Roger. “Dit met het besef dat het zomaar anders kan zijn.”